Historia parafii

Historia polskiej Wspólnoty Katolickiej w Birmingham sięga czasów zakończenia II Wojny Światowej, kiedy to wielka rzesza byłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych, zdecydowała się z powodów politycznych bądź ekonomicznych pozostać na terenie Wielkiej Brytanii. Z tej ogólnej rzeszy emigrantów, wielu Polaków osiedliło się w olbrzymim, przemysłowym Birmingham. Tą wspólnotę tworzyli zdemobilizowani żołnierze i lotnicy Polskich Sił Zbrojnych walczący na Zachodzie. Byli wśród nich piloci legendarnych dywizjonów, obrońcy z września 1939 roku, dowódcy oddziałów walczących na wielu frontach Europy, jak i ci z kresów wschodnich, którym udało się przeżyć gehennę deportacji w głąb Rosji. Byli również ci z pod Tobruku, Narwiku, pod Monte Cassino, Arnhem, i ci co walczyli w Bitwie o Wielką Brytanię. Ogromną grupę emigrantów tworzyli także rodacy wyzwoleni z obozów jenieckich i koncentracyjnych, jak i przymusowi robotnicy wywiezieni z kraju w głąb III Rzeszy i inni, którzy w czasie wojny znaleźli się po zachodniej stronie polskiej granicy.

Wszyscy oni stanęli wobec trudnej decyzji: czy wracać do kraju okupanowanego przez sowietów, czy zostać na obczyźnie by to stąd nadal kontynuować walkę o pełną wolność Ojczyzny.

Początkowo emigracja ta zdominowana była przez mężczyzn, uczestników większości kampanii wojennych i bitew II Wojny Światowej w zachodniej i południowej Europie, w Afryce Północnej i na froncie wschodnim. Kilka lat później, gdy zaczęto łączyć rodziny wojskowych, Wielka Brytania stała się domem dla jeszcze większej rzeszy emigrantów.

Pokolenie powojenne pomimo trudnych warunków życiowych, dość szybko niemalże od podstaw zbudowało nowe struktury życia społecznego, pragnąc także stałej opieki duszpasterskiej. Te pragnienia urzeczywistniły się w roku 1947, kiedy do Birmingham przyjechał ks. archimandryta Bronisław Kreuze (Tadeusz  Rzewuski). Pierwsze nabożeństwa po polsku odprawiał w kościele w Oratory przy Hagley Road, a nastepnie przeniesione zostały do kościoła św. Michała przy New Meeting Street, gdzie sprawowano dwie Msze św. w niedzielę o godz. 11.00 i 12.15. Polacy mogli również korzystać z domu parafialnego położonego obok kościoła w którym umieszczono kancelarię parafialną, świetlicę i bibliotekę, po czym - jak wspominał te czasy jeden z Parafian: „(…) ks. Bronisław Kreuze energicznie zabierał się do odszukiwania rozrzuconych po tym olbrzymimi mieście Rodaków, wśród których znalazłem się ja i moi koledzy. Jeszcze wtedy wszyscy nosiliśmy wojskowe mundury. Nie wiadomo skąd ten niestrudzony kapłan brał adresy, trafił do nas, odwiedzał innych i namawiał do udziału w polskich Mszach św. w kościele św. Michała”. Kiedy życie polskiej emigracji powoli się stabilizowało ks. Kreuze powołał komitet Akcji Katolickiej, który wkrótce przekształcono w Polskie Koło Katolickie. Jego celem było zdobywanie Funduszy na utrzymanie polskiego duszpasterstwa.

Nowy etap historii polskiej emigracji w Birmingham rozpoczął się wraz z przybyciem 19 lutego 1949 roku ks. Franciszeka Kąckiego z Zakonu Księży Kanoników Regularnych Laterańskich, byłego starszego kapelana Polskich Sił Powietrznych, który objął obowiązki proboszcza polskiej placówki katolickiej w Birmingham. Na początku lat 50 ze względu na zmiany architektoniczne w mieście stary dom parafialny przy kościele św. Michała – będący centrum polskiej wspólnoty – miał być zburzony, postanowiono zatem o wybudowaniu własnego ośrodka parafialnego.  Plany te urzeczywistniły się 17 września 1961, kiedy nastąpiło  uroczyste otwarcie Polskiego Centrum Katolickiego zwanego „Millenium House”, które na długie lata do chwili obecnej  stało się wizytówką Polaków w Birmingham.       

Przez kolejne dziesięciolecia Polska Wspólnota Katolicka w Birmingham spełniała ogromną rolę w utrzymywaniu polskiej tożsamości i kultywowaniu polskiej tradycji. Budowała „małą Polskę” na obczyźnie dla tych wszystkich, którym Polska została „skradziona”, którzy walczyli o nią na frontach wojny i poświęcali dla niej życie.

Wielkim wstrząsem dla społeczności polskiej w Birmingham była śmierć ks. Dziekana Franciszka Kąckiego CRL. Był on długoletnim i wielce zasłużonym proboszczem parafii, inicjatorem i budowniczym Centrum Katolickiego. Zmarł 16 października 1981 roku. Pogrzeb polskiego duszpasterza był wielkim wydarzeniem w Birmingham. Po jego śmierci funkcję Proboszcza objął ks. Zygfryd Zastocki CRL.

Rokiem przełomowym dla Polskiej Parafii w Birmingham, czy szerzej dla wszystkich parafii katolickich w Wielkiej Brytanii, okazał się rok 2004 i przystąpienie Polski do struktur Unii Europejskiej. Wiązało się to z otwarciem rynków pracy dla nowych członków Unii. Polacy szybko z tej możliwości skorzystali. Od roku 2004 na Wyspy Brytyjskie przybyła fala nowych imigrantów z nowych państw członkowskiej Unii Europejskiej w tym z Polski. Była to jednakże inna emigracja. Emigracja zarobkowa, której priorytety, przynajmniej na początku jej napływu były zupełnie inne. Bardzo szybko Polacy znajdowali pracę i ściągali z Polski swoje rodziny. Niemalże z dnia na dzień na ulicach coraz częściej i coraz głośniej można było usłyszeć język polski. Powoli ta fala emigrantów zaczęła również nawiedzać kościoły katolickie i to zarówno polskie jak i angielskie. Zmieniło to w sposób radykalny funkcjonowanie większości polskich parafii na teranie Anglii. Zmienił się również obraz parafii św. Michała.

W roku 2008 na stałe do Polski wrócili długoletni duszpasterze z Birmingham ks. Zygfryd Zastocki CRL i ks. Apolinary Zawistowski CRL. W ich miejsce troskę duszpasterską nad parafią objął ks. Marcin Kordel CRL, który objął obowiązki Proboszcza.

W roku 2010 Księża Kanonicy Regularni, którzy posługiwali przy polskiej parafii od 60 lat przejęli również posługę w angielskiej Parafii przy kościele Św. Michała. Wiązało się to nie tylko z symbolicznym zamieszkaniem księży na plebanii kościoła św. Michała w centrum Birmingham, ile przede wszystkim otworzyło nowe możliwości rozwojowe dla parafii. Połączenie polskiej i angielskiej parafii w osobie proboszcza jednoczy obie wspólnoty bardziej i likwiduje podziały. Wszyscy, bez względu na narodowość, stają się częścią jednej parafialnej wspólnoty katolickiej św. Michała.

W roku 2012 podjęto decyzję o całkowitym przebudowaniu wnętrza kościoła i w lipcu tego roku rozpoczął się generalny remont kościoła św. Michała. Ostatni remont miał miejsce w latach siedemdziesiątych, jednakże tym razem to Polacy stali się jego głównym inicjatorem i wykonawcą. Wnętrze kościoła zostało całkowicie przebudowane. Kościół z nowym prezbiterium stał się o wiele jaśniejszy i bardziej przestronny. W kościele umieszczono nową ambonę, chrzcielnicę, ołtarz. Remont został ukończony w pierwszej połowie 2013 roku konsekracją nowego ołtarza, której dokonał J.E. Ks. Abp Bernard Longley, Arcybiskup Birmingham.

Na przestrzeni lat różne inne okoliczności historyczno – polityczne powodowały nowy napływ Polaków. Była to m.in. emigracja „Solidarnościowa”, a potem jeszcze tzw. „Unijna”, po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. „Starą”- powojenną i „nową” emigrację, różnią zupełnie inne motywy przyjazdu i osiedlenia się na Wyspach. Różnią je czas i motywy ale również coś więcej i cos znacznie bardziej istotnego. Są to emigracje przybyłe w to samo miejsce, lecz z dwóch, innych światów. Z tej samej i niepodzielnej Polski a jednocześnie z dwóch zupełnie innych spojrzeń na naszą Ojczyznę.  Jednakże pomimo różnych doświadczeń obydwa pokolenia potrafiły tu znaleźć „wspólny język”. Warto podkreślić, że to co zbudowała „stara emigracja”, przez lata służyło jej, jej dzieciom i wnukom, a teraz służy tym, którzy przyjechali na Wyspy Brytyjskie - zarówno  w  okresie  istnienia  PRL-u jak i zwłaszcza po 1 maja 2004 roku, czyli po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej i otwarciu granic, i rynków pracy. To właśnie te motywy są główną siłą napędową wielkiej fali napływu Polaków na Wyspy, który zmienił diametralnie charakter polskiej parafii, ale również stosunków panujących w Anglii. Dotychczasowe bowiem ośrodki polonijne, które w pewnym momencie chyliły się już ku zamknięciu doświadczyły swoistego odrodzenia.

 

Myśl dnia

Rozdzierajcie jednak wasze serca, a nie szaty!Nawróćcie się do Pana , waszego Boga!

Jl 2,13 ab

Używamy plików cookies Ta witryna korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności i plików Cookies .
Korzystanie z niniejszej witryny internetowej bez zmiany ustawień jest równoznaczne ze zgodą użytkownika na stosowanie plików Cookies. Zrozumiałem i akceptuję.
49 0.053840160369873